De Katharen en een zonnewijzer

In het bulletin 2015 – 1 (73) beschreef ik hoe eenvoudig een zonnewijzer kan ontworpen en uitgevoerd worden bij middel van een PC. Volgens dezelfde technieken maakte ik nu een zonnewijzer voor een locatie in het zuiden van Frankrijk.

De zonnewijzer komt aan een oostelijk gerichte gevel aan een vakantiewoning in het stadje Lézignan-Corbières. Deze vrij rustige locatie ligt een dertigtal kilometer landinwaarts aan de Middellandse zee in het departement l’ Aude tussen Narbonne en Carcassonne. In dit gebied bevinden zich vele burchten die dienden als toevluchtsoord voor de katharen. De geschiedenis van de katharen kende een droevig verloop. Dit volk werd door de Katholieke Kerk vanwege hun afwijkende ideeën als ketters beschouwd. Paus Innocentius III en de vazallen van de Franse koning Filips II Augustus hielden kruistochten tegen de katharen in de dertiende eeuw.  Velen stierven op de brandstapel. De Inquisitie ging door met de vervolgingen tot er geen katharen meer over waren. In 1328 werd Bélibaste, de laatste bekende kathaar, verbrand.
Ik koos bij het ontwerp van deze zonnewijzer de katharen als thema.
Links boven bevindt zich het wapenschild van Lézignan-Corbières. In de hoek links onder ziet u een beeltenis waarop de katharen worden aangevallen door de vazallen van de toenmalige koning. Rechtsboven een foto van de burchten der katharen dewelke in deze streek veelvuldig voorkomen.

Het instrument van 72 cm bij 45 cm heeft een cirkelvormige band rond de uurlijnen. In deze band is een veld met Occitaanse kruisjes verwerkt. Het Occitaans kruis was aangebracht op de schilden van de graven van Toulouse die vaak streden aan de zijde van de vredelievende katharen.

De stijl, in de vorm van een rechthoekig trapezium, heeft een opening die het Occitaans kruis voorstelt. De zonnestralen werpen door de opening een lichtvlek, met de contouren van dit kruis, op het tafereel. Het Occitaans kruis heeft vier takken die de vier seizoenen voorstellen. Ieder bolletje staat voor een maand van het seizoen. De oorsprong van dit kruis schijnt terug te gaan tot de derde eeuw voor Christus. De messing stijl is slechts één mm dik. Daardoor is de vorm van de kruisvormige lichtvlek vanaf  7 uur zonnetijd reeds duidelijk zichtbaar. Op vraag van de eigenaar werden de datumlijnen vrij dun aangebracht om de zonnewijzer eenvoudig te houden.

Referenties: https://nl.wikipedia.org/wiki/katharen

http://www.katharen.be/

http://www.protestantsegemeentezevenaar.nl

Ontwerp- en constructiewijze zie bulletin 2015 – 1 (73)

P. Oyen